Amsterdam 20 mei 2003
Hoge Raad beslist: Juanra mag worden uitgeleverd aan Spanje.Op 20 mei heeft de Hoge Raad besloten dat Juanra mag worden uitgeleverd aan Spanje. De minister van Justitie is echter op geen enkele manier gebonden aan deze uitspraak. Hij kan beslissen dat de uitlevering van Juanra niet door gaat. Al meer dan een jaar vecht de steungroep Free Juanra tegen de uitlevering van Juanra. Juanra loopt als activist in Spanje serieus het risico gemarteld te worden en maakt daar nu geen kans op een eerlijk proces. Op 16 januari 2002 werd Juanra in Amsterdam aangehouden. In Spanje wordt hij ervan verdacht informatie te hebben gegeven aan een cel van ETA. Sindsdien zit hij - met een onderbreking van enkele maanden - in Vught in de gevangenis. De uitlevering van Juanra aan Spanje is omstreden. Velen vinden dat Juanra om politieke redenen vervolgd wordt. De Catalaan Juanra (36) was actief in diverse sociale bewegingen in Barcelona. Hij trad geregeld op als perswoordvoerder van de kraakbeweging in Barcelona en is de zanger van de populaire politieke metalband KOP. Een publiek figuur die zijn kritiek op de keiharde repressie van Spanje tegen de Baskische onafhankelijkheidsbeweging niet onder stoelen of banken stak. In Spanje is momenteel een heksenjacht aan de gang tegen iedereen die fundamentele kritiek levert op de regering. In de strijd tegen ETA worden burgerrechten in rap tempo aan de kant gezet. Een belangrijke theorie die momenteel hiervoor gebruik wordt zegt dat eenieder die de gelijke doelen nastreeft als ETA, maar met andere middelen haar doel probeert te bereiken, onderdeel is van ETA en zo doende ook als zodanig vervolgd dient te worden. Wij zien de aanklacht tegen Juanra in dit perspectief. Tijdens het uitleveringsproces bleek dat de bewijzen die Spanje aanlevert zeer bedenkelijk zijn. De belastende verklaring waar de aanklacht omheen opgebouwd is bleek aantoonbaar onder marteling verkregen. Verklaringen van verschillende instanties spraken elkaar tegen. De aanklacht tegen Juanra werd tot vier keer toe ingrijpend gewijzigd. Zelfs de Officier van Justitie gaf toe dat "Spanje er een rommeltje van heeft gemaakt". Uiteindelijk heeft Juanra zijn proces verloren vanwege het vertrouwensbeginsel dat de EU-landen met elkaar afspraken. Hierin wordt een blind vertrouwen uitgesproken in elkaars rechtssysteem. Door de verdediging werden diverse rapporten van mensenrechtenorganisaties naar voren geschoven. (o.a. die van Amnesty International en de VN-rapporteur met betrekking tot folter). Deze rapporten tonen aan dat verdachten in Spanje, zeker als ze verdacht worden van ETA connecties, stelselmatig worden gemarteld. In de eerste vijf dagen van detentie ("incomunicado" genoemd) waar de verdachte volgens de antiterreurwet geen contact met een advocaat of arts mag hebben vindt marteling veelvuldig plaats. Ook daarna gebeurt dat, maar in cynische termen concludeerde de rechtbank dat dit weliswaar individueel plaatsvindt, maar je daaruit niet de conclusie kan trekken dat Juanra ook gemarteld zal worden. En als dat toch gebeurt, kan hij toch klagen bij de Spaanse rechtbank en vervolgens bij het Europees Hof? Daarmee wordt dus gemakkelijk voorbijgegaan aan het feit dat deze procedures jaren in beslag nemen, en dat zelfs de gevallen die voor het Europees Hof gewonnen zijn niet tot enige preventieve maatregelen in Spanje hebben geleid. Wel adviseert de rechtbank in haar vonnis de minister om bij Spanje om garanties te vragen dat Juanra bij aankomst in Madrid niet in `incomunicado' detentie geplaatst zal worden, wat op zich al uiterst opmerkelijk kan worden genoemd. Hiermee erkent de rechtbank in feite wat mensenrechtenorganisaties al jaren zeggen, namelijk dat Spanje vooral bij deze vorm van detentie stelselmatig marteling toepast. De minister van justitie is echter op geen enkele manier gebonden aan de uitspraak van de rechtbank. Hij kan beslissen dat de uitlevering van Juanra niet door gaat. Wij vermoeden echter dat de minister zich niet de woede van Spanje op de hals wil halen en een oogje dicht zal knijpen als het gaat om de schending van Juanra's burgerrechten. We vermoeden dan ook dat de minister het advies van de rechtbank om Spanje enige garanties te vragen naast zich neer zal leggen, omdat Nederland daarmee in feite zou erkennen dat Juanra in Spanje het risico loopt gemarteld te worden. Nederland dreigt door haar belangen op zo'n manier af te wegen medeplichtig te worden aan marteling en politieke repressie. We vinden het onjuist dat Juanra, die ontkent bij ETA betrokken te zijn (geweest), wordt uitgeleverd. Hij maakt in Spanje momenteel geen kans op een eerlijk proces en dreigt daar te worden gemarteld. In plaats daarvan zou er een discussie moeten ontstaan over de huidige EU-uitleveringsverdragen en het steeds grotere spanningsveld tussen burgerlijke vrijheden en de roep om meer veiligheid.
Steungroep Free Juanra, Amsterdam (De Steungroep Free Juanra is een initiatief van mensen die bevriend zijn met Juanra en/of zich verwant voelen met de strijd die hij streed in Barcelona.) Steungroep Free Juanra |