18 april 2002 - Volkskrant: 'Laat Spanje kiezen voor mensenrechten'

- Van onze correspondent Cees Zoon

Het martelen en mishandelen van immigranten en zigeuners door de Spaanse politie neemt sterk toe. Alleen al tussen januari 1999 en oktober 2001 stierven 28 mensen in politiecellen. Dat schrijft Amnesty International in een rapport, waarin de organisatie politie en Guardia Civil beschuldigt van racistische motieven.

Het rapport is gebaseerd op getuigenissen die de afgelopen zeven jaar zijn verzameld en noemt 321 gevallen, waarvan er 32 zeer gedetailleerd worden beschreven. Zes daarvan betreffen buitenlanders die na mishandeling op een politiebureau stierven en vijf gevallen van buitenlandse vrouwen die na hun arrestatie door dienstdoende agenten zijn verkracht.

Amnesty beschuldigt bovendien de regering ervan te liegen. Die schreef eerder dit jaar in een rapport voor de Commissie tegen het Martelen van de VN dat 'het grote genoegdoening schenkt dat in ons land geen martelingen en mishandelingen plaatsvinden, uitgezonderd heel geïsoleerde gevallen. Het bewijs voor deze uitspraak is dat de aanklachten wegens dergelijke praktijken nagenoeg verdwenen zijn, alsmede rapporten van Amnesty International.'

Volgens Gillian Fleming, samenstelster van het rapport, is Amnesty verbijsterd over deze uitspraak: 'Wij weten niet naar welke rapporten van Amnesty de regering verwijst. Want in het laatste jaarrapport spreekt Amnesty juist van een toename van de aanklachten wegens mishandeling van immigranten. Het is niet waar dat het om geïsoleerde gevallen gaat: ze zijn frequent en vinden plaats in heel Spanje.'

Amnesty schrijft dat in veel gevallen de klagers zelf onmiddellijk in staat van beschuldiging worden gesteld wegens gewelddadig gedrag. Anderen zien af van een aanklacht uit angst of gebrek aan juridische bijstand. Politieagenten met antecedenten wegens mishandeling kunnen gewoon aan het werk blijven. Daarentegen worden politiemensen die de praktijken aan de kaak stellen door hun meerderen gestraft.

De mishandelingen treffen niet alleen de immigranten, van wie er jaarlijks tienduizenden illegaal Spanje binnenkomen, maar ook de Spaanse zigeuners. Die worden niet alleen door de politie, maar ook door vele Spanjaarden doorgaans openlijk gediscrimineerd. Amnesty roept de Spaanse regering op direct maatregelen te nemen om het racisme te bestrijden: 'De Spaanse autoriteiten moeten beslissen of de identiteit van het land in de 21ste eeuw gebaseerd is op racistisch gedrag of op tolerantie en respect voor de mensenrechten.'